Olla uogala

Olla uogala, deze woorden behoren tot de oudste tekst tot nog toe in het Nederlands gevonden. De hele tekst gaat over vogels, die wellicht symbool staan voor de liefde. Twee zaken die nauw met elkaar verbonden zijn, zoals blijkt uit de citaten van schrijvers en dichters die wij in een aanzwellende bloemlezing hier presenteren.

Hebban olla uogala nestas hagunnan hinase hic anda thu Uuat unbidan ue nu.
(Zijn alle vogels nesten begonnen, behalve ik en jij. Waarop wachten wij nu?)

Is dit een liefdesgedicht? De poëtische neerslag van een gedachte? Regels uit een volksliedje? Een dichtregel of misschien zelfs een aanmaning? Zeker weten we het niet. Het lijkt als oefening te zijn geschreven op perkament waarop vlekken en andere woorden te zien zijn en teksten die lijken te zijn weggeschuurd. Dat was gebruikelijk in de Middeleeuwen, toen perkament van dierenhuiden gemaakt werd via een bewerkelijk proces en dus kostbaar was.

Sinds de ontdekking in 1932 in een manuscript in de Bodleian Library in Oxford, hebben taalkundigen zich over de vertaling van de Latijnse regel Quid expectamus nu Abent omnes uolucres nidos inceptos nisi ego et tu gebogen, zonder uitsluitsel over herkomst noch duiding te zijn gekomen. Lang werd aangenomen dat Olla Uogala de oudst bekende regel is van het (Oud) Nederlands, te plaatsen ergens in de late 11e of begin 12e eeuw, maar dat wordt nu tegengesproken, omdat weer oudere teksten ontdekt zijn.